Caetshage / Katzhage
IN BEWERKING [?]
algemeen |
omschrijving |
bezits- en bouwgeschiedenis |
afbeeldingen, literatuur en documentatie |
verdere informatie |
terug naar de lijst
Object
Caetshage / Katzhage
Locatie
Adres: Meerkade
Culemborg
Gemeente Culemborg
Provincie Gelderland
Het kasteelterrein bevindt zich ten zuidoosten van Culemborg en ligt ingeklemd tussen de Meerkade en de Rijksstraatweg.
Typologie
Opgravingen hebben aangetoond dat Caetshage oorspronkelijk een mottekasteel is geweest. In een latere fase heeft deze mogelijk plaats gemaakt voor een rechthoekige burcht.
Etymologie
De naam Caets of Kaets slaat op de familienaam van de heren die op het kasteel woonden. Hage zou mogelijk kunnen verwijzen naar omheining of omsloten gebied.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: 21-06-2015
Van het kasteel rest enkel nog middeleeuws materiaal in de grond. De motte is als heuvel deels gereconstrueerd als onderdeel van een parkaanleg.
Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Zichtbaar:
Grondgebruik:
Grondgebruik:
Grondgebruik:
Van het middeleeuwse kasteel, de motte en de voorburcht, zijn alleen nog enige muurresten ondergronds bewaard gebleven.
Afmetingen
De motte had ongeveer een diameter van 50 meter. Deze werd later geslecht. Over het uiterlijk en de afmetingen van een eventuele latere fase kan niets met zekerheid gezegd worden.
Oudste vermelding
Datum: n.v.t.
Bron: n.v.t.
"n.v.t."
Het kasteel Caetshage staat in de literatuur niet vermeld, van de hofstad wordt vermelding gemaakt in 1404.
Bezitsgeschiedenis
Van de eerste heren van Caetshage is niets bekend. De vroegst bekende heer lijkt Gijsbrecht van Kaets te zijn, en deze is mogelijk verantwoordelijk voor de bouw van de tweede fase. Gijsbrechts dochter, Mabelia, trouwt met Alard van Buren in 1336 waardoor de Kaetse goederen eigendom werden van de Heren van Buren. Mabelia sterft in 1367. Hierop erft haar zoon Alard waarschijnlijk het kasteel. Alard noemt zich op dat moment heer van Buren en Beusichem. Alard van Buren laat na zijn overlijden de Kaetse goederen na aan zijn kleinzoon Willem van Buren. Willem verkoopt het kasteel in 1429 aan Johan, heer van Gemen. Vanaf dat moment was Caetshage Gelders leen. Johan verkocht het kasteel weer door aan Johan van Rossem, heer van Zoelen. In 1486 werd het goed opgesplitst, het kasteel werd verkocht aan Jan van Doeijenburg en de leenmannen en tienden bleven van de heer van Zoelen. In 1502 verkocht hij ze aan heer Jasper van Culemborg. Het kasteel werd echter door Johan van Doeijenburg verkocht aan het Klooster Mariencroon. Het kasteel werd in 1514 afgebroken mogelijk omdat het zwaar beschadigd was tijdens een aanval.
Bouwgeschiedenis
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat het eerste kasteel ter plaatse een mottekasteel was, gebouwd in de 12de of 13de eeuw. Wie de motte heeft laten bouwen is onbekend. Uit het onderzoek blijkt dat in de 13e of 14e eeuw de motte wordt geslecht en vervangen door mogelijk een rechthoekig kasteel. Het kasteel uit de tweede fase is rond 1514 afgebroken, men vermoedt dat de bakstenen elders zijn hergebruikt.
Literatuur
Documentatie
Borre, J. van den, Hielkema, J.B., 2004, ARC-publicatie 109, Een archeologische begeleiding (AB) op het kasteelterrein Caetshage te Culemborg, gemeente Culemborg (Gld), Groningen. Haneveer, Arjen, Arend Houtkoop, Dirk van der Kaay, et al., 2001, Verkenning Kaetshage, z.p. (rapport AWN afd. 15).Hielkema, J.B., 2003, ARC-publicatie 70, Aanvullend archeologisch onderzoek op terrein Caetshage te Culemborg (Gl.), Groningen.Odé O, Haartsen A., 1998, RAAP-Rapport 284, Gemeente Culemborg, cultuurhistorische effectrapportage. Plangebied Lanxmeer, Amsterdam.
Bescherming gebouw
Status:
Bescherming terrein
Status:
Bestemming
Bestemmingsplan: J
Bestemming:
Auteur en datum
Auteur: Erik Rinia
Beschrijving gemaakt: 24-04-2006
Bouwhistorisch onderzoek RCE
n.v.t.
Archeologisch onderzoek RCE
ARC-publicatie 109, Een archeologische begeleiding (AB) op het kasteelterrein Caetshage te Culemborg, gemeente Culemborg (Gld), Borre, J. van den en Hielkema, J.B., 2004ARC-publicatie 70, Aanvullend archeologisch onderzoek op terrein Caetshage te Culemborg (Gl.), Hielkema, J.B., 2003RAAP-Rapport 284, Gemeente Culemborg, cultuurhistorische effectrapportage. Plangebied Lanxmeer, Odé O, Haartsen A. 1998
Overig onderzoek
n.v.t.
Geomorfologische codering
Bodemkundige codering
Basisregistratie - er zijn in ieder geval gegevens over naam en locatie van het object, en verwijzingen naar de beschikbare afbeeldingen, literatuur, documentatie en bronnen. Aan de hand van deze informatie kan eenieder die geïnteresseerd is zich gaan verdiepen in het desbetreffende kasteel. Het is de bedoeling dat deze basisregistratie-beschrijvingen in de toekomst tot volwaardige beschrijvingen worden uitgebreid.
In bewerking - de beschrijvingen zijn veelal voorzien van meer uitgebreide informatie over de geschiedenis en bouwgeschiedenis van het kasteel. Deze beschrijvingen zijn echter nog niet door de wetenschappelijke redactie van het Kastelenlexicon gezien, of moeten nog bijgewerkt worden naar aanleiding van redactie-opmerkingen.
Volledig - deze beschrijvingen zijn door de redactie gezien en goedgekeurd.