Object
Walfort

Locatie
Adres: Walfortlaan 1
Bredevoort
Gemeente Gemeente Aalten
Provincie Gelderland

Walfort ligt ten zuidwesten van Bredevoort, aan de weg tussen Brdevoort en Aalten.

Typologie

De typologie van Walfort is onduidelijk, aangezien er te weinig gegevens over de bouwgeschiedenis voor handen zijn.

Etymologie
De naam 'Walfort' is waarschijnlijk afgeleid van het woord 'voorde', dat 'doorwaadbare plaats' betekent. Deze doorwaadbare plaats moet dan gelegen hebben in de beek die langs het huis loopt, de Slingerbeek.

Huidige situatie
Walfort bestaat tegenwoordig uit twee haaks op elkaar geplaatste vleugels, die bestaan uit een zolder boven twee verdiepingen, met aan een van die vleugels een bijgebouw van één verdieping met een zolder. Walfort ligt nog steeds enigszins aan het water. De Slingerbeek stroomt op een paar meter afstand langs het bouwwerk. Bij de oprijlaan staat nog een jachtpaal van rode zandsteen, die waarschijnlijk dateert uit de achttiende eeuw.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het Middeleeuwse Walfort is in de achttiende eeuw grondig verbouwd. Van het vijftiende-eeuwse bouwwerk is nu enkel nog een kelder over.

Afmetingen
De afmetingen van het middeleeuwse huis zijn onbekend.

Oudste vermelding
Datum: 1402
Bron:

In 1402 wordt 'Waldenvoort' genoemd als eigendom van Derich van Lynteloe (Eliëns en Harenberg, 1984, p. 94).

Bezitsgeschiedenis
Hoewel de eerste vermelding stamt uit 1402 is het aannemelijk dat Walfort al eerder in het bezit zal zijn geweest van het geslacht Lintelo. Het is namelijk bekend dat leden van dit geslacht in de veertiende eeuw meerdere goederen in de buurt van Aalten bezaten en in leen hadden ontvangen. Derich van Lynteloe kan als eerste Lintelo met zekerheid worden aangewezen als heer van Walfort. Op dat moment van Walfort een borchleen van Bredevoort. In 1600 stierf Henrick Lintelo. Hij liet Walfort na aan zijn dochter, Frederica Margriet. Zij was getrouwd met Johan van Coeverden. In 1600 werd ook Arnt van Lintlo Dirckssoon als neef van Henrick op gelijke voet beleend met Walfort. Waarschijnlijk heeft hij afstand gedaan van zijn rechten, aangezien Frederica Margriet in 1609 de leeneed liet vernieuwen door haar man Johan van Coeverden. In 1729 kwam Walfort weer in de familie Lintelo, toen Reinhard Jurriaen van Coeverden stierf. Christiaan Carel van Lintelo tot de Ehze erfde toen Walfort. Eén van zijn vijf dochters, Spohia Dorothea, erfde Walfort in 1742. Zij was de echtgenote van Frederik Willem Floris van Pallandt. Dit echtpaar droeg in 1754 Walfort in leen op aan hun enige zoon Adolph Werner Carel Willem van Pallandt. In handen van deze familie bleef het kasteel tot ver in de twintigste eeuw. Uiteindelijk verkocht de familie Van Pallandt Walfort in 1958 aan de gemeente Aalten.

Bouwgeschiedenis
De bouwheer van Walfort is onbekend. Wel is met zekerheid te zeggen dat Derich van Lynteloe in 1402 eigenaar was van het kasteel. De tekening van Jan de Beyer uit 1743 laat zien, dat Walfort in de achttiende eeuw een veel uitgebreider complex was dan tegenwoordig. Walfort bestond in de achttiende eeuw uit twee haaks op elkaar geplaatste vleugels van drie bouwlagen en een zolder, waaraan diverse lagere gebouwen waren aangebouwd. Aan één van de zijden van het huis had men een rechthoekig gebouw opgetrokken, dat op de begane grond bestond uit een galerij met vier rondbogen aan de voor- en één rondboog aan beide zijkanten. Boven de galerij bevond zich nog een verdieping. Deze aanbouw was gedekt met een lessenaarsdak. De tekening van De Beyer toont bovendien dat Walfort in die periode nog door een gracht omgeven was. Het hele gebouw was in 1743 nog voorzien van klooster- en kruisvensters. Duidelijk is, dat men na 1743 Walfort heeft verlaagd. Het huidige huis bestaat uit een zolder boven twee verdiepingen en is bovendien veel kleiner qua omvang. Waarschijnlijk is dat het gevolg geweest van de veranderde functie van Walfort: van adellijke woning naar pachtboerderij. In 1984 heeft men Walfort gerestaureerd.

Afbeeldingen
-Afbeelding van Walfort. Tekening door Jan de Beyer uit 1743. Particuliere collectie (Eliëns en Harenberg, 1984, p. 96).

Literatuur
Eliëns, F.M. en J. Harenberg, 1984, Middeleeuwse kastelen van Gelderland. Rijswijk, p. 94-98.
Stenvert, R., C. Kolman, S. Broekhoven en B. Olde Meierink, 2000, Monumenten in Nederland. Gelderland. Zwolle, p. 121.

Documentatie
?

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan: ?
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: W. Landewé
Beschrijving gemaakt: 6-11-2000

Bouwhistorisch onderzoek RCE
?

Archeologisch onderzoek RCE
?

Overig onderzoek
?