Maarsbergen
 VOLLEDIG [?]

algemeen | omschrijving | bezits- en bouwgeschiedenis | afbeeldingen, literatuur en documentatie | verdere informatie | terug naar de lijst

Object
Maarsbergen
Locatie
Adres: Maarnse Grindweg 30
Maarsbergen
Gemeente Utrechtse Heuvelrug
Provincie Utrecht

Maarsbergen ligt 1,3 km ten zuiden van de gelijknamige plaats, ten zuidwesten van de N226.
Typologie

Uit het bouwhistorisch onderzoek van A. Viersen is gebleken dat Maarsbergen is ontstaan uit een woontoren.
Etymologie
In het stichtingsoorkonde van de Abdij van Berne (1134) wordt voor het eerst melding gemaakt van Merschberg. Een mogelijke verklaring die voor deze naam gegeven wordt (Kessler, Scarpenzele 1995, 47-48) is de natuurlijke aanwezigheid hier van een Berch bij het Meer, ofwel de Folkoldsberg ten zuiden van het Zwarte Water ten noorden van het huidige kasteel. De Foldocusberg is één van de oudste zandruggen van de Utrechtse Heuvelrug en heeft tot op heden een belangrijke plaats ingenomen op het landgoed. Het Zwarte Water was oorspronkelijk een waterplas die eigendom was van de adbij van Berne en waar in 1535 een eendekooi in werd aangelegd. Heden ten dage resteert slechts nog een ven die De Kom genoemd wordt.
Huidige situatie
Laatst bijgewerkt: april 2013

Huidige functie:

Maarsbergen is vanaf 1888 eigendom van de familie Godin de Beaufort en het huis heeft sindsdien geen structurele veranderingen ondergaan. Wel hebben vernieuwingen plaatsgevonden in het interieur en aan enkele bijgebouwen op het landgoed. De 18de-eeuwse hoofdas waar het kasteel op gesitueerd is bestaat nog grotendeels, zoals in het noorden waar de Woudenwergse weg loopt. Het terrein rondom het huis, de voormalige hof van de proosdij, bevindt zich in vroeg 19de-eeuwse landschapstijl waarbij de grachten een slingerend verloop hebben gekregen en de buitenste gracht een singel is geworden. Het tussengelegen terrein bestaat uit slingerpaden en glooiende grasvlakten. De bebouwing van het oude voorplein is vanaf 1829-1847 verplaatst naar het grondgebied ten noordoosten van het kasteel. Hier staan een koetshuis met stallen en woongedeelte, schuren, oranjerie en twee woningen. Aan de overzijde van de Maarnse Grindweg bevinden zich drie boerderijen en een tolhuis, van oorsprong behorende tot het landgoed. Deze zijn herkenbaar aan de luiken (rood-geel-groen) die zich ook aan het kasteel bevinden.

Ansicht: collectie NKS