Object
Babberich, Huis / Huis Halsaf

Locatie
Adres: Beekseweg 2, 6909 DR
Babberich
Gemeente Gemeente Zevenaar
Provincie Gelderland

Typologie
 (?)
 (?)
De typologie van het Middeleeuwse Huis Babberich is onbekend.

Etymologie
De naam 'Halsaf' is vermoedelijk afgeleid van een gerechtsplaats die vroeger mogelijk in de buurt van het huis heeft gelegen.

Huidige situatie
Huis Babberich ligt in een park, dat is aangelegd in Engelse landschapsstijl. In dat park staat een gepleisterde stenen duiventoren, gebouwd rond ca. 1850. In het huis bevindt zich een trap in Lodewijk-XVI-stijl.

Toestand van het middeleeuwse kasteel
Zichtbaar:
Grondgebruik:

Het huidige huis Babberich is in 1786 gebouwd met gebruikmaking van muurwerk van het oude huis, dat werd verbouwd door Reinier Zeller in de zeventiende eeuw. Het is onduidelijk of, en zo ja welke, delen van het huidige huis Babberich nog dateren uit de Middeleeuwen.

Oudste vermelding
Datum: 1363
Bron:

In 1363 droeg de echtgenoot van Mechteld van Gelre, hertogin-weduwe van Kleef, dit riddergoed over als leen aan zijn vader Henrick Momme.

Bezitsgeschiedenis
De oudste bekende bezitters van Huis Babberich zijn afkomstig uit het geslacht Van Momm. Tot 1569 worden zij genoemd als bezitters van het landgoed. Geryt Momm was de laatste eigenaar van Huis Babberich uit dat geslacht. Na hem kwam het huis in handen van het geslacht Van Zeller. Rond 1650 ging Huis Babberich door vererving over op de familie Foppinga. Deze familie had echter financiële problemen, waardoor zij in 1689 gedwongen werden het huis te verkopen. Koper werd Diederick van Hoevelick. Gijsbert van Hoevelick erfde het huis. Hij trouwde in 1703 met Eva Maria Lombeck. Hun dochter Johanna Lucretia Catharina was getrouwd met een baron van Rohe tot Elmpt, waardoor huis Babberich in 1731 in handen van de laatstgenoemde familie overging. Zij verkochten Huis Babberich in 1759 aan 'Geheimrat' von Diest. Toen hij overleed in 1777 volgde er vanwege de vele schulden een gerechtelijke beslaglegging. In 1784 werd Babberich tijdens een publiekelijke verkoop van de hand gedaan. Het landgoed werd verkocht aan Palick Juliaan van Heerde van Camphuysen, stroman voor Johan Philip de Nereé. Johan Philip de Nereé werd in 1785 eigenaar van het goed. Nog steeds is Babberich in bezit van de familie De Nereé tot Babberich.

Bouwgeschiedenis
In 1363 kwam Henrick Momme in bezit van het leengoed Babberich. Toen stond er al een huis op die grond. Tijdens de tachtigjarige oorlog werd Babberich beschadigd, doordat het huis als blokhuis werd ingezet door prins Maurits in diens verdedigingslinie tegen aanvallen van het Spaanse leger. Hierna werd het huis in de zeventiende eeuw opgeknapt door Reinier van Zeller. Mogelijk bracht hij het huis in de toestand, die de tekening van Jan de Beyer uit 1745 laat zien. Dit huis was een complex, dat was gebouwd in een laat-gotische stijl. Doordat het huis tot 1785 in handen was van eigenaren, die in financiële nood verkeerden, verkeerde het in slecht onderhouden staat. Johan Philip de Nereé brak huis Babberich grotendeels af. Hij liet in 1786 een nieuw huis bouwen op dezelfde plek, waarbij gebruik werd gemaakt van veel oud muurwerk. Dit nieuwe huis werd samen met de bijgebouwen in een u-vorm gebouwd. De zuidzijde van complex kreeg een middenrisaliet met een fronton. In het midden van de negentiende eeuw werd het huis gepleisterd en werden de vensters vervangen. In dezelfde periode werd ook een nieuw park rond het huis aangelegd.

Afbeeldingen
-Huis Babberich. Tekening doot Jan de Beyer uit 1745. Collectie Van Haersma de With(Eliëns en Harenberg, 1984, 127). -Ingelijste kaart van Baberich bij de verkoop in 1785. Behalve een brief van de hertog van Kleef laat de kaart ook zien hoe het nieuwe huis Babberich eruitzag. Collectie Huis Babberich (Ter Kuile, 1958, 181).-Gedeeltelijk dakenplan van Huis Babberich. Tekening door Architectenbureau Heineman, Vos, ten Broecke BV(Eliëns en Harenberg, 1984, 126).-De duiventoren van huis Babberich. Foto uit 1983(Stenvert, Kolman, Broekhoven en Olde Meierink, 2000, 104).

Literatuur
-Eliëns, F.M. en J. Harenberg, 1984, Middeleeuwse kastelen van Gelderland. Rijswijk, 125-129.-Ter Kuile, E.H., 1958, Nederlandse monumenten van Geschiedenis en Kunst. Dl. III. De provincie Gelderland. Tweede stuk: het kwartier van Zutfen, 181. -Stenvert, R., C. Kolman, S. Broekhoven en B. Olde Meierink, 2000, Monumenten in Nederland. Gelderland. Zwolle, 103-104.

Coördinaten
Coordinaten: , 
Kaartblad: 40G , x: 205,62, y: 435,27, precisie 2

Bescherming gebouw
Status:

Bescherming terrein
Status:

Bestemming
Bestemmingsplan:
Bestemming:

Auteur en datum
Auteur: W. Landewé
Beschrijving gemaakt: december 2000